ของมันต้องมี!! ใช้เงินอนาคตเสียดอกเบี้ยเท่าไร

บนโลกนี้ใช้เงินเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน ซื้อสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์ ซึ่งการใช้เงินมีอยู่ 2 ประเภทคือ “ใช้เงินปัจจุบันเท่าที่มี” กับ “ใช้เงินอนาคตด้วยการกู้ยืมมา” โดยการใช้เงินปัจจุบัน มุ่งเน้นให้เก็บออมเงินจนครบก่อนแล้วค่อยนำเงินไปซื้อ แต่ในชีวิตจริงภาระค่าใช้จ่ายทั้งจำเป็นและฟุ่มเฟือยมีมากเหลือเกิน ทำให้ออมเงินไม่ครบซักที ประกอบกับแต่ละช่วงชีวิตมีรายได้และรายจ่ายไม่สัมพันธ์กัน อย่างช่วงอายุ 20-35 ปีในวัยเริ่มต้นทำงาน จะเจอปัญหาเงินไม่พอใช้มากกว่าคนวัยอื่น จึงจำเป็นต้องใช้เงินอนาคตด้วยการขอสินเชื่อจากสถาบันการเงินในรูปแบบต่างๆ อาทิเช่น สินเชื่อส่วนบุคคล บัตรเครดิต สินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์ และสินเชื่อบ้าน เป็นต้น โดยทำสัญญาว่าจะใช้คืนเงินต้นพร้อมดอกเบี้ยตามที่กำหนด ซึ่งเงินที่นำไปใช้คืนนั้นมาจากรายได้ในอนาคตนั่นเอง ผมถึงเรียกว่าเงินอนาคต

การใช้เงินอนาคตเป็นเหมือนเหรียญ 2 ด้านมีทั้งดีและไม่ดี หากใช้เพื่อความจำเป็นในชีวิตถือเป็นเรื่องดี อย่างเช่น ซื้อบ้านไม่เกินฐานะ จ่ายค่ารักษาตัว หากใช้เพื่อหารายได้หรือลงทุนให้งอกเงยก็ถือเป็นเรื่องดีเหมือนกัน อย่างเช่น ขายของออนไลน์ ลงทุนคอนโดปล่อยเช่า แต่หากใช้เพื่อสิ่งฟุ่มเฟือยถือเป็นเรื่องไม่ดี อย่างเช่น ซื้อนาฬิกาหรูเกินฐานะ เที่ยวกลางคืนเป็นประจำ อย่างไรก็ตามในชีวิตจริงคงปฏิเสธไม่ได้ว่าสิ่งฟุ่มเฟือยมักจะทำให้คนเรามีความสุข ดังนั้น ผมคิดว่าเดินทางสายกลางดีที่สุดคือ เราต้องหาจุดสมดุลของตนเองระหว่างการใช้เงินปัจจุบันกับการใช้เงินในอนาคต เอาที่คิดว่ามีเงินพอใช้ยามฉุกเฉินและยามเกษียณ ไม่เป็นหนี้มากเกินจนจ่ายไม่ไหวกินไม่ได้นอนไม่หลับครับ

ความท้าทายในสังคมไทยอย่างหนึ่งคือตอนเป็นเด็กคุณครูไม่เคยสอนเรื่องการใช้เงินอนาคต ทั้งที่เป็นเรื่องใกล้ตัว ผมว่าเกินครึ่งหนึ่งของคนไทยต้องเคยใช้บริการสินเชื่อ 4 ประเภทนี้ แล้วมีไม่น้อยที่เกิดปัญหาตามมา ได้แก่ เสียดอกเบี้ยแพง ไม่มีเงินเก็บ หาเงินมาจ่ายไม่ทัน และลุกลามจนเป็นหนี้เสีย ดังนั้น ผมจึงอยากชวนคุณมาเรียนรู้ให้เข้าใจมากขึ้นเพื่อใช้เงินอนาคตอย่างมีความสุข ดังนี้ครับ

	สินเชื่อส่วนบุคคล	บัตรเครดิต	สินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์	สินเชื่อที่อยู่อาศัย
รายได้	ขั้นต่ำ 5,000 บาท	ขั้นต่ำ 15,000 บาท	ไม่ระบุ	ไม่ระบุ
อายุ	20-65 ปี	20-65 ปี	20-65 ปี	20-65 ปี
วงเงิน	สูงสุดไม่เกิน 3-5 เท่าตามรายได้	สูงสุดไม่เกิน 1.5-5 เท่าตามรายได้	ได้สูงสุด 100% ของหลักประกัน	ได้สูงสุด 100% ของราคาประเมิน
จำนวนสินเชื่อ	สูงสุด 3 สถาบัน	ไม่มีกำหนด	ไม่มีกำหนด	ไม่มีกำหนด
รายการใช้จ่าย	ผ่อนสินค้า กดเงินสด	ซื้อสินค้า ผ่อนสินค้า กดเงินสด	ซื้อรถยนต์	ซื้อที่อยู่อาศัย
การคิดดอกเบี้ย	แบบลดต้นลดดอก (Effective Rate)	แบบลดต้นลดดอก (Effective Rate)	แบบคงที่ (Flat Rate)	แบบลดต้นลดดอก (Effective Rate)
เปรียบเทียบดอกเบี้ย	สูงสุดลดต้นลดดอกไม่เกิน 28% ต่อปี	สูงสุดลดต้นลดดอกไม่เกิน 18% ต่อปี	สูงสุดลดต้นลดดอกปัจจุบัน 16% ต่อปี	สูงสุดลดต้นลดดอกปัจจุบัน 14% ต่อปี
ชำระแบบขั้นต่ำ	5% ของหนี้คงค้าง	10% ของหนี้คงค้าง	ไม่มี	ไม่มี
ชำระแบบรายเดือน	สูงสุด 60 เดือน	สูงสุด 10 เดือน	สูงสุด 84 เดือน	สูงสุด 30 ปี

สินเชื่อส่วนบุคคล เข้าถึงง่ายมีคนใช้บริการเป็นจำนวนมากถึง 12.8 ล้านบัญชี เพราะรายได้ขั้นต่ำเพียง 5,000 บาท มีความคล่องตัวสูงสามารถกดเงินสดเอาไปทำอะไรก็ได้ และมีความยืดหยุ่นในการชำระดีจ่ายขั้นต่ำเพียงแค่ 5% ของหนี้คงค้าง แต่ต้องเสียอัตราดอกเบี้ยสูงสุดถึง 28% ต่อปี ซึ่งเป็นอัตราที่สูงกว่าสินเชื่อประเภทอื่นพอสมควร
บัตรเครดิต ปัจจุบันมีผู้ถือบัตรมากถึง 20.3 ล้านบัญชีแต่เฉลี่ยแล้วมีคนละ 3 บัตร เพราะเข้าถึงได้เฉพาะกลุ่มที่มีรายได้ขั้นต่ำ 15,000 บาทขึ้นไป เป็นบัตรที่มีความคล่องตัวสูงสุด เพราะนอกจากกดเงินสดได้แล้วยังรูดซื้อสินค้าได้ทุกที่ทั่วโลก มีความยืดหยุ่นในการชำระเงินปานกลางเพราะสามารถจ่ายขั้นต่ำที่ 10% ของหนี้คงค้าง และเสียดอกเบี้ยถูกกว่าสินเชื่อส่วนบุคคล นอกจากนี้การรูดซื้อสินค้าแล้วชำระเต็มจำนวนก็ไม่ต้องเสียดอกเบี้ยเลย
สินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์ เป็นสินเชื่อที่มีหลักประกันและวัตถุประสงค์ชัดเจนว่านำไปซื้อรถยนต์ แม้ว่าจะไม่ระบุรายได้ขั้นต่ำชัดเจนแต่วงเงินอนุมัติสินเชื่อจะถูกพิจารณาจากรายได้เป็นหลัก ส่วนอัตราดอกเบี้ยที่คิดจริงจะไม่สูงเหมือนในตารางด้านบนหากมีประวัติการชำระเงินที่ดี โดยอัตราดอกเบี้ยหลากหลายมากขึ้นอยู่กับรุ่นรถ อาชีพ ยอดเงินดาวน์ และระยะเวลาผ่อน นอกจากนี้การคำนวณดอกเบี้ยจะเป็นแบบคงที่ (Flat Rate) ไม่เหมือนกับสินเชื่อประเภทอื่น
สินเชื่อที่อยู่อาศัย เป็นสินเชื่อที่มีหลักประกันและวัตถุประสงค์ชัดเจนว่านำไปซื้อที่อยู่อาศัย แม้ว่าจะไม่ระบุรายได้ขั้นต่ำชัดเจนแต่วงเงินอนุมัติสินเชื่อจะถูกพิจารณาจากรายได้เป็นหลัก ส่วนอัตราดอกเบี้ยที่คิดจริงจะไม่สูงเหมือนในตารางด้านบนหากมีประวัติการชำระเงินที่ดี โดยอัตราดอกเบี้ยหลากหลายมากขึ้นอยู่กับโครงการ ประเภทอสังหาริมทรัพย์ อาชีพ และทำประกัน MRTA นอกจากนี้สินเชื่อที่อยู่อาศัยเป็นสินเชื่อที่มีอัตราดอกเบี้ยถูกสุดหากไม่นับโปรโมชั่นผ่อน 0% และมีระยะเวลาผ่อนที่ยาวนานที่สุด ดูวิธีการคำนวณดอกเบี้ยผ่อนบ้านได้ที่ลิงก์นี้

ตัวอย่างตารางเปรียบเทียบสินเชื่อเพื่อการบริโภค

	สินเชื่อส่วนบุคคล	บัตรเครดิต	สินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์	สินเชื่อที่อยู่อาศัย
ยอดขอสินเชื่อ	50,000 บาท	100,000 บาท	800,000 บาท	3,000,000 บาท
อัตราดอกเบี้ย	แบบลดต้นลดดอก 28% ต่อปี	แบบลดต้นลดดอก 18% ต่อปี	แบบคงที่ 3% ต่อปี	แบบลดต้นลดดอก 5% ต่อปี
ยอดชำระรายเดือน	10% ของหนี้คงค้าง	20% ของหนี้คงค้าง	15,333 บาท	16,105 บาท
ระยะเวลาชำระ	45 เดือน	25 เดือน	60 เดือน	30 ปี
ดอกเบี้ยรวม	10,256 บาท	5,890 บาท	120,000 บาท	2,797,674 บาท
ดอกเบี้ยรวมต่อยอดกู้	20.5%	5.9%	15.0%	93.3%

สุดท้ายนี้ อยากฉายภาพให้เห็นว่าสินเชื่อแต่ละประเภทเสียดอกเบี้ยกันเท่าไร โดยขึ้นอยู่กับ 4 ปัจจัย คือ ยอดขอสินเชื่อ อัตราดอกเบี้ย ยอดชำระรายเดือน และระยะเวลาชำระ ซึ่งสินเชื่อแต่ละประเภทมีความแตกต่างกันค่อนข้างมากตามตารางด้านบนส่งผลให้เสียดอกเบี้ยรวมไม่เท่ากัน ผมอยากให้การใช้เงินอนาคตให้ความสำคัญทั้ง “อัตราดอกเบี้ย” และ “ดอกเบี้ยรวมต่อยอดกู้” เพราะอัตราดอกเบี้ยบอกความถูกแพง และดอกเบี้ยรวมต่อยอดกู้บอกความหนักเบาของภาระดอกเบี้ย

ดังนั้น หากมีสินเชื่อทั้ง 4 ประเภทควรนำเงินไปชำระสินเชื่อส่วนบุคคลก่อน และควรหาทางลดภาระสินเชื่อที่อยู่อาศัยด้วยการรีไฟแนนซ์ (Refinance: ย้ายไปธนาคารใหม่ที่เสนอโปรดอกเบี้ยต่ำกว่า) หรือรีเรท (Re-rate: อยู่ธนาคารเดิมแต่เปลี่ยนไปใช้โปรดอกเบี้ยต่ำกว่า) ซึ่งมีค่าใช้จ่ายไม่มากแต่ช่วยลดดอกเบี้ยได้เป็นแสนเลยครับ