‘เรายังไม่รู้เลยว่า เราชอบอะไร ... อยากทำอะไร’
เชื่อว่า ประโยคด้านบน คือ ประโยคที่หลายคนเคยเอ่ยและเคยได้ยินจากปากเพื่อนสนิทหรือเพื่อนร่วมงานมาบ่อยครั้งเมื่อคิดไม่ออกว่า อาชีพไหนจะเป็นอาชีพที่ใช่สำหรับเรา คำถามคือจะมีอะไรมาไกด์เป็นแนวทางให้เรารู้ตัวบ้างล่ะว่า เราควรใช้อะไรตัดสิน คำตอบที่เราอาจจะไม่ทันคิด แต่กลับน่าคิดที่สุดก็คือ ‘บุคลิกและนิสัย’ ของเราไง
ข้อมูลที่เราจะเสนอให้ทุกคนรับรู้ต่อไปนี้ เราขอบอกว่า เราไม่ได้มาเล่น ๆ นะ เพราะเนื้อหาที่เราจะเสนอนี้ จะช่วยให้ทุกคนที่กำลังงงต่อการค้นหาตัวเอง และอาชีพที่ทำอยู่นั้นมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น โดยผ่านแนวคิดการเลือกอาชีพของ จอห์น แอล ฮอลแลนด์ (John L. Holland) ผู้คิดค้นความสอดคล้องระหว่างอาชีพกับบุคลิกจากการทำแบบสำรวจ โดยแบ่งบุคลิกคนออกเป็น 6 ประเภท เท่ากับว่า ปัญหาการไม่รู้ว่าอยากทำอะไร อยากเป็นอะไร คือ ปัญหาที่มีมาตั้งแต่อดีตแล้ว เราไปติดตามกันดีกว่าว่าบุคลิกและนิสัยของเราเหมาะที่จะไปทำอะไรบ้าง
ประเภทที่ 1: Realistic (จริงจัง)
บุคลิก : บุคคลประเภทนี้จะเป็นคนจริงจัง มุ่งมั่น กล้าแสดงออกทางความคิดและความรู้สึก ชอบลงมือทำไปให้สุดทาง เรียกได้ว่าเป็นประเภทขาลุยก็ว่าได้
อาชีพ : พนักงานป่าไม้ วิศวกรเครื่องยนต์ เกษตรกร วิศวกรโยธา ช่างเครื่องบิน ช่างไฟฟ้า ผู้ค้าเพชรพลอย ช่างซ่อมต่าง ๆ ผู้เชี่ยวชาญทางเอกซเรย์ ช่างเครื่องทำความเย็น นักเดินเรือ เป็นต้น
ประเภทที่ 2: Investigative (ช่างสงสัย)
บุคลิก : บุคคลประเภทนี้มีบุคลิกและนิสัยคล้ายกับนักสืบก็ว่าได้ โดยพื้นฐานมักชอบตั้งคำถาม สงสัย คิดค้น และนำมาวิเคราะห์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงให้ได้
อาชีพ : นักเศรษฐศาสตร์ แพทย์ นักมนุษยวิทยา นักวางแผน ผู้ช่วยแพทย์ในห้องทดลอง ครูสอนคณิตศาสตร์ นักกายภาพ จักษุแพทย์ นักจิตวิทยา จิตแพทย์ นักสมุทรศาสตร์ นักสถิติ นักสืบ เป็นต้น
ประเภทที่ 3: Artistic (ศิลปิน)
บุคลิก : บุคคลประเภทนี้ค่อนข้างมีความเป็นตัวของตัวเองสูง เพ้อฝัน รักอิสระ ไม่คล้อยตามใครง่าย ๆ ชอบคิด ชอบแสดงความรู้สึกผ่านผลงานทางศิลปะ เช่น ภาพวาด ภาพถ่าย ตัวหนังสือ และดนตรี เป็นต้น
อาชีพ : ผู้กำกับการแสดงละคร นักดนตรี นักโฆษณา นักแสดง นักประชาสัมพันธ์ ผู้ทำรายการวิทยุ นักออกแบบ นักวิจารณ์ สถาปนิก จิตรกร นักถ่ายภาพ นักแต่งเพลง นักเขียนบท เป็นต้น
ประเภทที่ 4: Social (ชอบเข้าสังคม)
บุคลิก : บุคคลประเภทนี้ชอบทำงานร่วมกับผู้อื่น ชอบแสดงความคิดเห็น มีจิตอาสา รักพวกพ้อง ใส่ใจความรู้สึกของคนรอบข้าง ชอบสังสรรค์ และต้องการการมีตัวตนในหมู่คณะ
อาชีพ : ผู้บริหารงานชุมชน ตัวแทนธุรกิจ จิตแพทย์ อาจารย์มหาวิทยาลัย นักรัฐศาสตร์ นักสังคมสงเคราะห์ พยาบาล ผู้ทำงานในชุมชน ผู้อำนวยการทางด้านบุคลากร ครู บรรณารักษ์ ข้าราชการต่างประเทศ เป็นต้น
ประเภทที่ 5: Enterprising (กล้าได้กล้าเสีย)
บุคลิก : บุคคลประเภทนี้มีความเป็นผู้นำสูง ชอบแสดงความคิดเห็น มีทักษะในการพูดเพื่อโน้มน้าว ตรงไปตรงมา กล้าตัดสินใจ มีความรับผิดชอบ มีระเบียบ และชอบการวางแผนให้บรรลุเป้าหมาย
อาชีพ : ทนายความ ผู้พิพากษา ข้าราชการ นักการเมือง เจ้าของกิจการ นักขับเคลื่อนสังคม พิธีกร เป็นต้น
ประเภทที่ 6: Conventional (อนุรักษ์)
บุคลิก : บุคคลประเภทนี้มีนิสัย ซื่อสัตย์ จริงใจ ชอบทำตามระเบียบแบบแผนมากกว่าการริเริ่มด้วยตนเอง เจ้าระเบียบ เป็นผู้ทำตามมากกว่าเป็นผู้นำ
อาชีพ : เลขานุการ เสมียน เจ้าหน้าที่ธุรการ นักบัญชี ผู้ตรวจบัญชี เป็นต้น
บุคลิกทั้ง 6 ประเภทเป็นเพียงแค่แนวทางหนึ่งที่สะท้อนให้เราเห็นว่าบุคลิกและนิสัยของเราสามารถทำอะไรได้หลายอย่างมากกว่าที่เราคิด และบางคนก็อาจมีบุคลิกมากกว่าหนึ่งประเภทด้วยซ้ำ นั่นทำให้เรามีทักษะมากกว่าหนึ่งอย่างซึ่งถือเป็นเรื่องดีต่อการขยายขอบเขตอาชีพที่จะทำต่อไปในอนาคต สุดท้ายไม่ว่าเราจะไปทำอาชีพอะไรก็ตาม ขอให้มีความตั้งใจจริงและพยายามทำให้ดีจนถึงที่สุด เพราะหากอาชีพที่ทำอยู่ทุกวันนี้มันไม่ใช่ เราจะได้ไม่ต้องมาตั้งคำถามกับตัวเองทีหลังว่า เราพยายามเต็มที่กับมันแล้วหรือยัง