ก่อนหน้านี้การสร้างธุรกิจบนโลกออนไลน์อาจจะเคยเป็น Blue Ocean สำหรับหลายกลุ่มธุรกิจ แต่นั่นอาจจะเป็นเพียงภาพอันหวานชื่นของวันหวานไปเสียแล้ว (แน่นอนว่ายังมีบางกลุ่มที่ยังเป็นบลูโอเชี่ยนอยู่แต่ก็น้อยเต็มที) เพราะตอนนี้เกมได้เปลี่ยนไปแล้ว…
ด้วยเม็ดเงินมากมายที่ไหลเข้ามาจากทั้งรายเล็กและรายใหญ่ทำให้ตอนนี้ตลาดออนไลน์นั้นแข่งกันดุเดือดมาก ๆ ฉะนั้นการแค่มีเว็บ มีแฟนเพจ อัปสินค้าขึ้นไปบน Platform ต่าง ๆ เพียงอย่างเดียวคงไม่เพียงพอที่จะทำให้ตัวธุรกิจของเรามีที่ยืน หรือไปต่อได้บนโลกออนไลน์
วันนี้เลยอยากมาเล่าถึง 6 วิธีในการสร้างตัวตนเพื่อสร้างธุรกิจบนโลกออนไลน์ให้ฟังครับ
1. อะไรคือสิ่งที่เรามี
ก่อนที่จะเริ่มกระโดดเข้าไปอยากให้ลองใช้เวลาสั้น ๆ ในการสำรวจธุรกิจของเราสักหน่อย ว่าอะไรเป็นสิ่งที่เรามีอยู่แล้วบ้าง อะไร Message สำคัญ หรืออะไรที่เป็นคุณค่าหลักของธุรกิจ ที่เราต้องการที่จะสื่อสารออกไปบนโลกออนไลน์
ถ้าคุณยังไม่มีถือเป็นเรื่องที่ดีที่จะเริ่มต้นสร้างแบรนด์ออนไลน์ขึ้นมาใหม่ทั้งหมด แต่ถ้าคุณมีตัวธุรกิจอยู่แล้ว แต่ยังไม่ชัดเจนว่าอะไรคือคุณค่าหลักของแบรนด์ หรือจุดประสงค์ของการสื่อสารยังไม่ชัดเจน ก็อาจจะลองพูดคุยกับลูกค้าของเรา เพื่อลองสำรวจ แล้วนำข้อมูลที่ได้มากำหนดเป็นกลยุทธ์ที่จะใช้สื่อสารกับลูกค้าบนออนไลน์ต่อไป
2. ลงทุนกับสิ่งที่จำเป็นต้องลงทุน
สิ่งที่ต้องการจะชี้ให้เห็นในพาร์ทนี้ก็คือ คุณอาจจะต้องมีการลงทุนในการสร้างธุรกิจบนโลกออนไลน์บ้าง แน่นอนว่าหลาย ๆ สิ่งคุณอาจจะทำเองได้ และเราก็อาจจะเคยเห็นเหล่าบรรดาผู้ประกอบการที่ลุกขึ้นมาทำเรื่องต่าง ๆ เหล่านี้ด้วยตัวเอง สำหรับคนที่มี Skill มีทักษะสามารถทำออกมาได้ดี (แบบไม่หลอกตัวเอง) ก็เป็นเรื่องที่ดีไป แต่หลายครั้งเราจะได้เห็น CI เห็น Pattern แปลก ๆ ที่ไปกันคนละทิศคนละทางกับสิ่งที่แบรนด์อยากสื่อ ฉะนั้นถ้าอันไหนมันไม่ใช่ Skill ที่เรามี ก็ให้มืออาชีพเขาทำงานไปเถอะ
เพราะเราต้องจำไว้นะครับว่า แบรนด์คือบุคลิกของธุรกิจคุณ และวิธีที่ผู้คนคิดต่อแบรนด์ การที่คุณมีรูปแบบการออกแบบโดยรวมที่แย่ ก็เหมือนกับการที่คุณบอกว่าตัวคุณเองเป็นผู้นำแฟชั่น แต่กลับแต่งตัวไม่เป็น
3. สร้างเนื้อหาสำหรับแบรนด์
ในการสร้างธุรกิจบนโลกออนไลน์นั้น หลังจากที่คุณได้ CI ได้ Pattern และ Key Message ต่าง ๆ ที่อยากจะสื่อเรียบร้อย ขั้นต่อมาก็คือเริ่มต้นสร้าง Content (เนื้อหา) โดยหลักของการทำ Content นั้นไม่ได้มีอะไรที่ซับซ้อน คือ 1. Quality (คุณภาพ) และ 2. Quantity (จำนวน) สองสิ่งนี้เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ เพราะถ้าน๊านนานมาที เดือนหรือสองเดือนครั้ง คนก็อาจจะไม่จดจำ แต่ถ้ามาบ่อยมาก แต่ไม่มีคุณภาพเลย คนก็ไม่อยากที่จะเสพมันเท่าไหร่นัก ดังนั้นบาลานซ์เรื่องนี้ให้ดี
4. เลือก Social Media ให้ตรงกลุ่ม
ข้อนี้น่าจะเป็นเรื่องที่ทุกคนรู้กันดี เพราะการสร้างแบรนด์ออนไลน์จะช่วยให้กลุ่มลูกค้าได้เข้าถึงสินค้าและบริการ และแน่นอนว่าการมี Social Media ให้ครบทุกช่องทางนั้นเป็นเรื่องดี แต่ในช่วงแรกของการเริ่มสร้างตัวตนบนโลกออนไลน์ เราอาจจะไม่ได้มีกำลังคนที่เพียงพอสำหรับการรันในทุกช่องทางดังนั้นสิ่งที่อยากให้ทำคือ “โฟกัส”
และการที่เราจะโฟกัสได้ เราต้องหาให้เจอว่ากลุ่มลูกค้าของเราส่วนใหญ่นั้นอยู่ที่ Platform ไหน แล้วเริ่มจากจุดนั้น
อย่าลืมนะครับ ว่าข้อนี้ไม่ได้หมายความว่าให้ทำแค่ช่องทางใดช่องทางหนึ่ง แต่เราต้องโฟกัสให้ดีในช่วงเริ่มต้นและใช้ทรัพยากรต่าง ๆ ไปกับช่องทางที่เลือกก่อน เพราะเมื่อเริ่มทำจริง ๆ แล้วเราจะเริ่มเข้าใจว่าวิธีการ รูปแบบในการนำเสนอต่าง ๆ นั้นไม่เหมือนกันในแต่ละ Platform หลายครั้งเราไม่สามารถที่จะ copy paste ได้
5. โปรโมทออกไปให้ (ตรงกลุ่ม) มากที่สุด
จนถึงตอนนี้เราก็จะได้แผนที่ในการเดินเรือสำหรับแบรนด์ของเราบนโลกออนไลน์แล้ว ในขั้นตอนนี้จึงเป็นการทำให้เรือของเรานั้นแล่นไปให้ถึงจุดหมายที่วางไว้ให้ได้ การโปรโมทหลังจากสร้างแบรนด์ออนไลน์นั้นสามารถทำได้ทั้งแบบเสียเงินและไม่เสียเงิน
การเสียเงินนั้นก็ทำได้ไม่ยากเย็นนัก (อะไรที่เป็นการเสียเงินนั้นไม่มักจะไม่ค่อยยากเท่าไหร่) แต่อย่าลืมว่า Content ก็ต้องมีคุณภาพด้วยนะครับ
แต่พาร์ทที่อยากให้โฟกัสมากที่สุดคือ organic ก็คือแบบไม่เสียเงินนั่นล่ะครับ เพราะในระยะยาวสิ่งนี้นอกจากจะช่วยเพิ่มยอดขายแล้ว ในขณะเดียวกันก็เป็นการลดต้นทุนในการเข้าถึงลูกค้าใหม่ด้วย
6. เก็บข้อมูลและนำมาพัฒนา
พาร์ทสุดท้ายเรียกได้ว่าสำคัญมากที่สุด เพราะจะเป็นตัวที่จะบ่งบอกเลยว่าแผนที่ทำมาทั้งหมดนั้น ใช้ได้หรือไม่ได้ อะไรคือสิ่งที่เราต้องปรับ ยิ่งการสร้างธุรกิจบนโลกออนไลน์ การเก็บข้อมูลนั้นมี Tools ต่าง ๆ เยอะแยะมากมายที่ทำให้เราสามารถที่จะได้มาซึ่ง Data ที่เป็นประโยชน์กับธุรกิจเราได้
เมื่อได้มาแล้วก็อย่าเอาไปเก็บไว้ เอาข้อมูลที่ได้นั้นมาแชร์ให้กับทีมงานทุกคนที่เกี่ยวข้อง ได้เห็นและนำไปพัฒนาต่อยอดในจุดที่ตัวเองดูแลอยู่ วนลูปไปเรื่อย ๆ
จะเห็นได้ว่าขั้นตอนในการสร้างธุรกิจบนโลกออนไลน์นั้นไม่ได้มีอะไรซับซ้อน และทุกธุรกิจที่กำลังจะเริ่มต้นสร้างแบรนด์ออนไลน์ก็ทำได้ ยังไงลองนำไปปรับใช้กันดูนะครับ