KRUNGSRI EXCLUSIVE
พิชิตโควิดด้วยสมุนไพรไทย

พิชิตโควิดด้วยสมุนไพรไทย

ทุกนาทีที่เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 แพร่ระบาดอยู่ตอนนี้ หลายองค์กรที่ เกี่ยวข้องทั่วโลก ต่างก็เร่งค้นคว้าวิจัย เพื่อจะหาทั้งวัคซีนป้องกัน และตัวยาที่สามารถรักษาได้ สำหรับในประเทศไทย การแพทย์แผนไทยและ การใช้สมุนไพรในการรักษาโรคเป็นศาสตร์ที่ได้รับการยอมรับมาอย่างยาวนานเช่นกัน และแน่นอนว่าในภาวะวิกฤตของโรคระบาดเช่นนี้ เราก็มีสมุนไพร ที่ได้รับการยอมรับและเชื่อถือว่าสามารถต้านไวรัสโควิด-19 ได้เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นฟ้าทะลายโจร กระชายขาว ฯลฯ แต่จะมีวิธีใช้อย่างไร จึงจะให้ประสิทธิภาพดี เรามีคำตอบ

 
ฟ้าทะลายโจร


ฟ้าทะลายโจร

เป็นสมุนไพรไทยที่ใช้เป็นยารักษาโรคมานาน ในตำราแพทย์แผนไทยจัดอยู่ในกลุ่มยาที่มีรสขม ฤทธิ์เย็น ใช้รักษาโรคหวัด แก้ไอ เจ็บคอ และยังเป็นยาเก่าแก่ของประเทศจีน ที่ใช้รักษาโรคบิด แก้ฝี แก้อักเสบ มีผลวิจัยด้านเภสัชวิทยาพบว่า ฟ้าทะลายโจรสามารถยับยั้งเชื้อแบคทีเรียอันเป็นสาเหตุของการเป็นหนองได้ด้วย จากคุณสมบัติดังกล่าว เมื่อมีการระบาดของโควิด-19 จึงมีการทดลองนำฟ้าทะลายโจรมาช่วยยับยั้ง ช่วยฆ่าเชื้อโรค โดยในผู้ที่ยังไม่เป็นก็สามารถมียานี้ติดบ้านไว้ อย่างน้อยเมื่อเริ่มมีอาการไข้หวัดหรือเจ็บคอเล็กน้อยก็สามารถบรรเทาอาการลงได้

สำหรับการนำมาใช้ มีข้อมูลจากกลุ่มงานวิจัยสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ระบุว่าสามารถนำฟ้าทะลายโจรมาใช้แบบสดหรือแห้งมาใช้บรรเทาอาการไข้หวัด ปวดหัวตัวร้อนได้ โดยใช้ใบและกิ่ง 1 กำมือ (ได้ทั้งแบบสดหรือแห้ง) ต้มน้ำดื่มก่อนอาหารวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น หรือหากมีอาการ ท้องเสีย ท้องเดิน เป็นบิดมีไข้ ใช้ฟ้าทะลายโจรทั้งต้น ล้างให้สะอาดก่อนผึ่งลมให้แห้ง หั่นชิ้นเล็ก ๆ ประมาณ 1 กำมือ ต้มเอาน้ำดื่มได้ตลอดวัน อาการก็จะทุเลาลงด้วยเหตุนี้จึงมีหลายคนเลือกปลูกฟ้าทะลายโจรไว้ติดบ้านเพื่อประโยชน์ในการรักษาอย่างไรก็ตาม หากไม่สะดวกปลูกเป็นต้นฟ้าทะลายโจรในรูปแบบแคปซูลหรือยาเม็ดก็สามารถใช้ทดแทนได้เช่นกันทั้งยังให้ผลที่เร็วกว่า แต่ควรเลือกยาที่มี อย.รับประกัน
 

การใช้ฟ้าทะลายโจรเพื่อบรรเทา อาการโควิด-19

คุณสมบัติของฟ้าทะลายโจรคือ ช่วยยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัส แต่ไม่มีฤทธิ์ป้องกันการเข้าเซลล์หรือกำจัดไวรัสให้หมดไปจากร่างกายได้ ช่วยลดอาการอักเสบ ไข้ ไอ เจ็บคอได้ และสามารถปรับภูมิคุ้มกันให้ต้านเชื้อไวรัสได้ดีกว่าเดิมได้ มีข้อมูลจากกรมแพทย์แผนไทยและสมุนไพร ระบุว่าสารสกัดฟ้าทะลายโจรและสารแอนโดรกราโฟไลด์เป็นสาระสำคัญในฟ้าทะลายโจรที่สามารถยับยั้งกระบวนการติดเชื้อไวรัสของเซลล์ปอด คือจะสามารถยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อไวรัสโควิดในทุกระยะ ในอนาคตจึงมีโอกาสที่จะพัฒนาการใช้ฟ้าทะลายโจรเป็นยาเดี่ยว หรือใช้ร่วมกับสูตรยามาตรฐานในการรักษาผู้ที่ติดเชื้อโควิดได้ ซึ่งก็เป็นอีกหนึ่งก้าวสำคัญในวงการแพทย์ที่จะได้ใช้ยาจากสมุนไพรไทยในการรักษาระดับโลก สรุปได้ว่ายาฟ้าทะลายโจร มีฤทธิ์ต้านอักเสบ และบรรเทาอาการป่วยจากโควิดที่ไม่รุนแรง เช่น คัดจมูก มีน้ำมูกและลดการลุกลามลงปอดของเชื้อโรค การรับประทานในรูปแบบยาเม็ด หรือแคปซูลให้ได้ผลคือ ในขนาดยาที่มีปริมาณของ แอนโดรกราโฟไลด์ 180 มก. ต่อวัน ในเวลาเช้า กลางวัน เย็น โดยควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ด้วย แต่หากใช้ยาเพื่อเสริมภูมิคุ้มกัน ให้รับประทานฟ้าทะลายโจรที่มี Andrographolide 20 มก. ต่อวัน ติดต่อกัน 5 วัน แล้วเว้น 2 วัน แต่ไม่ควรติดต่อกันเกิน 3 เดือน นอกจากนี้ก็มี
  • ห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์และให้นมบุตร
  • ถ้าใครเคยแพ้มาก่อน คือ มีผื่น ปากบวม ตาบวม ห้ามใช้เด็ดขาด
  • หากใช้ติดต่อกันนานเกินไปอาจทำให้แขนขามีอาการอ่อนแรง
  • ไม่ควรกินร่วมกับยาความดันและยาต้านการแข็งตัวของเลือด
  • ควรระวัง หากใช้ในขณะมีไข้สูงและในผู้ป่วยโรคตับและไต
 
กระชายขาว


กระชายขาว

กระชายขาว หรือกระชาย สมุนไพรในครัวเรือนที่คุ้นเคยกันดีมานานแล้วนั่นเอง กระชายอยู่คู่ครัวไทย มักใช้ในการปรุงอาหารอย่างเมนู น้ำยา ที่กินกับขนมจีน เป็นเมนูอาหารไทยที่ขาดกระชายไม่ได้ และยังเป็นยาสมุนไพรที่สำคัญในตำรับยาไทยตั้งแต่สมัยอยุธยามาแล้วด้วยเช่นกัน ในช่วงเวลาที่ไวรัสโควิด-19 กำลังระบาด มีการพบว่า สารสำคัญที่ออกฤทธิ์ในกระชายขาว ได้แก่ แพนดูราทิน เอ (Panduratin A) และพินอสทรอบิน (Pinostrobin) มีข้อมูลการวิจัยในหลอดทดลองพบว่า สารสกัดกระชายขาวมีฤทธิ์ในการยับยั้ง การเพิ่มจำนวนของไวรัสโควิด-19

ซึ่งในคุณสมบัติของการรักษามีการค้นพบว่า กระชายขาวมีส่วนช่วยในการยับยั้งเซลล์มะเร็งมานานแล้ว (เช่น มะเร็งเต้านม, ลำไส้ใหญ่, ต่อมลูกหมาก, ปอด และลูคิเมีย) เป็นสมุนไพรที่บรรจุอยู่ในตำรับเครื่องยาไทยที่สำคัญอีกตัวหนึ่ง มีฤทธิ์ที่มีประโยชน์ต่อระบบทางเดินอาหารไม่ว่าจะเป็น ช่วยลดอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยขับลม ลดการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร ขับระดูขาว แก้ใจสั่น บำรุงหัวใจ บำรุงกำลัง ขับปัสสาวะ ด้วยคุณสมบัติและการมีสารสกัดที่รักษาโรคได้หลายอาการ ทีมวิจัยทางการแพทย์สมัยใหม่จึงสกัดกระชายขาวจนได้สารต่าง ๆ เพื่อทดสอบฤทธิ์ในการรักษาและป้องกันโรคอย่างหลากหลาย โดยทีมวิจัยที่เป็นการรร่วมมือกันของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล และศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์ (องค์การ มหาชน) หรือ TCELS ได้ให้ข้อมูลผลการศึกษาออกมาว่า กระชายขาวมีฤทธิ์ต้านโควิดสูงมาก สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของไวรัสได้มากถึง 100% ลดจำนวนเซลล์ที่ติดเชื้อจาก 100% ลดลงจนเหลือ 0% จึงไม่ต้องแปลกใจเลยว่า นอกจากฟ้าทะลายโจรที่เราจะได้ยินบ่อยในช่วงนี้ สมุนไพรที่ทำให้เศรษฐกิจยังหมุนเวียนได้ดีอีกตัวก็คือกระชายขาว

อย่างไรก็ตามการรับประทานกระชายขาวเพื่อรักษาหรือป้องกันโควิด - 19 ยังต้องรอผลสรุปงานวิจัยทางการแพทย์อีกครั้งในอนาคต เนื่องจาก ณ เวลานี้ยังเป็นเพียงบทเริ่มต้นของการทดสอบวิจัยในระดับห้องปฏิบัติการเท่านั้น ยังต้องมีขั้นตอนและการศึกษาอีกหลายขั้นตอนเพื่อยืนยัน ในขั้นต้นของการรับประทานเพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน บำรุงกำลังในฐานะของยาสมุนไพรที่มีพิษต่ำและรักษาโรคเบื้องต้นได้ในบางอาการ เช่น ท้องอืดเฟ้อ และการทำเป็นเครื่องดื่ม ก็อาจต้องอยู่ในปริมาณที่ไม่มาก และไม่ดื่มติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจนเกินไป ทั้งหมดทั้งมวลหากมีความผิดปกติใดก็ควรปรึกษาแพทย์

สำหรับการนำไปใช้กระชายขาวใช้ได้ทั้งหัวและแง่ง แต่ไม่สามารถรับประทานสดได้ การนำไปปรุงอาหารต้องทำให้สุก เช่น อยู่ในส่วนผสมของเครื่องแกงที่โขลกรวมกับส่วนประกอบอื่นแล้วต้มให้สุก การทำเครื่องดื่มก็ต้องผ่านการต้มเช่นกัน และเพื่อให้รสชาติดีขึ้นก็สามารถผสมกับน้ำผึ้ง มะนาว หรือผสมรวมกับเครื่องดื่มชนิดอื่นได้ เชื่อว่าจะสามารถเพิ่งภูมิคุ้มกันให้ร่างกายได้เช่นกัน แต่มีข้อห้ามสำหรับการรับประทานกระชายขาวด้วย ดังนั้นจึงมีข้อควรระวัง ดังต่อไปนี้
  • เด็ก สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตรไม่ควรรับประทาน
  • ผู้ที่มีอาการตับอักเสบ ควรระวังเป็นพิเศษ
  • ผู้ที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือดหรือเกล็ดเลือดและผู้ที่มีโรคเกล็ดเลือดต่ำ ควรหลีกเลี่ยง
  • หากกินคู่กับฟ้าทะลายโจรต้องคำนวณปริมาณให้เหมาะสม

สมุนไพรอื่น ๆ ที่สามารถต้านโควิด-19
สามารถมีติดบ้านไว้ใช้ทำอาหารก็ได้เครื่องดื่มก็ดี หรือหากมีอาการก็เพิ่มปริมาณ และบางชนิดสามารถรับประทานได้สด ๆ ข้อมูลจากกรมการ แพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือกระบุถึงสรรพคุณของสมุนไพรอื่น ๆ ที่ช่วยต้านอาการของไวรัสโควิด-19 ไว้ดังนี้คือ
  • สะระแหน่ ช่วยบรรเทาอาการหวัด อาการไอ การอักเสบของปากและลำคอ การติเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
  • ขิง นำขิงแก่ต้มน้ำเดือดนาน 30 นาที ทำให้เม็ดเลือดขาวชนิดแมคโครฟาจจับกินไวรัสไข้หวัดใหญ่ได้ดี
  • ใบกะเพรา ใช้แก้หวัด แก้ไอ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อปวดท้อง สร้างภูมิคุ้มกัน
  • กระเทียม ลดความดันโลหิตสามารถป้องกัน และลดระยะเวลาการเป็นหวัดได้ด้วย
  • ตะไคร้ รักษาหวัด แก้ไข้ ปวดหัว สร้างภูมิคุ้มกัน
  • หอมใหญ่ และหอมแดง มีสาร Quercetin มีฤทธิ์ต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ เพิ่มภูมิคุ้มกันช่วยขยายหลอดลม
  • พริก ช่วยลดน้ำมูก บรรเทาอาการไอ ไซนัส ภูมิแพ้ และป้องกันการติดเชื้อต่างๆ

ข้อมูลอ้างอิง สถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัย มหาวิทยาลัยรังสิต และ แอพพลิเคชั่นหมอพร้อม
© 2565 ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด (มหาชน)